Python Döngü Operatörleri

Pythonda Döngü Operatörleri

Pythonda döngü hazırlarken işimizi kolaylaştıracak bazı kullanımlar mevcuttur. Sırasıyla list comphensions, Zip fonksiyonu ve Range fonksiyonlarını öğrenelim.

Python List Comphensions

1-10' a sayıları bir liste içerisine almak istersek önce range(10) diyerek bir range objesi oluştururuz ve for yardımıyla her bir elemana ulaşıp numbers listesi içerisine append ederiz.

Örnek

numbers = []
for x in range(10):
    numbers.append(x)

Gördüğünüz gibi bu listeyi range(10) diyerek kolaylıkla oluşturabiliriz. Ancak list comphensions ile bunu çok daha kolay bir şekilde yapabiliriz.

Örnek

numbers = [x for x in range(10)]

range(10) ile oluşturulan nesne üzerindeki her bir eleman ikinci x içerisine kopyalanır ve olduğu gibi aynı değeri birinci x içerisine tekrar kopyalanır.

Peki neden iki tane x değeri kullanıyoruz ?

Örneğin her gelen sayının karesini bir listede saklamak isteyelim.

Örnek

numbers = []
for x in range(10):
    numbers.append(x**2)

Gördüğünüz gibi for döngüsünde her bir x değerini range(10)' dan alıp x' e kopyalıyoruz ve sonrasında tekrar x' e ulaşıp karesini alıyoruz aslında aynı işlem comphension içerisinde de bu şekilde oluyor.

Örnek

numbers = [x**2 for x in range(10)] 

peki range(10)' dan gelen her sayıyı istemiyorsak ?

Örnek

numbers = [x**2 for x in range(10) if x%2==0]

bir filtrelemeyi hemen range(10) dan sonra ekleyebiliriz ve bize sadece çift sayılar gelir ve çiftlerin karelerini listede saklamış oluruz.

Peki ya string üzerinde list comphensions' i nasıl kullanacağız ?

Örnek

myString = 'Hello'
myList = []

for letter in myString:
     myList.append(letter)

print(myList) # ['H','e','l','l','o']

Aynısını list comphensions ile yaparsak işimiz oldukça kolay.

Örnek

myList = [letter for letter in myString]
print(myList) # ['H','e','l','l','o']

Her bir karakter liste içerisine eklenir.

Örnek

years = [1983, 1999, 2008, 1956, 1986]
ages = [2019-year for year in years]
print(ages)

years listesi içinde verilen doğum tarih bilgilerini kolaylıkla 2019' dan çıkararak ages listesi içerisine atabiliyoruz.

Örnek

results = [x if x%2==0 else 'TEK' for x in range(1, 10)]

1-10 arasında gelen her sayıyı x' e aktarıyoruz ancak liste içerisine eklemeden önce çift ise sayının kendisini tek ise 'TEK' yazısını liste içerisine atıyoruz.

Dolayısıyla ekran çıktısı aşağıdaki gibi olur.

['TEK', 2, 'TEK', 4, 'TEK', 6, 'TEK', 8, 'TEK']

Peki iç içe for döngüsüyla oluşturacağım liste guruplarını list comphensions ile nasıl yapabiliriz ?

Örnek

result = []

for x in range(3):
     for y in range(3):
         result.append((x,y))

print(result) #[(0, 0), (0, 1), (0, 2), (1, 0), (1, 1), (1, 2), (2, 0), (2, 1), (2, 2)]

Aynı listeyi list comphensions ile yapalım.

Örnek

numbers = [(x,y) for x in range(3) for y in range(3)]
print(numbers) #[(0, 0), (0, 1), (0, 2), (1, 0), (1, 1), (1, 2), (2, 0), (2, 1), (2, 2)]

Hatta işi ilerletirsek 3. gurubu da ekleyebiliriz.

Örnek

numbers = [(x,y,z) for x in range(3) for y in range(3) for z in range(3)]
print(numbers)

Ekran çıktısı;

[(0, 0, 0), (0, 0, 1), (0, 0, 2), (0, 1, 0), (0, 1, 1), (0, 1, 2), (0, 2, 0), (0, 2, 1), (0, 2, 2), (1, 0, 0), (1, 0, 1), (1, 0, 2), (1, 1, 0), (1, 1, 1), (1, 1, 2), (1, 2, 0), (1, 2, 1), (1, 2, 2), (2, 0, 0), (2, 0, 1), (2, 0, 2), (2, 1, 0), (2, 1, 1), (2, 1, 2), (2, 2, 0), (2, 2, 1), (2, 2, 2)]

Zip Fonksiyonu

Bazen birden fazla listeyi bir liste içerisinde toplamak isteyebiliriz. Bu durumda zip fonksiyonu kullanabiliyoruz.

Örnek

list1 = [1,2,3,4,5]
list2 = ['a','b','c','d','e']
list3 = [100,200,300,400,500]

print(list(zip(list1, list2, list3)))

Öncelikle 3 listeyi zip nesnesine ve ardından list metodu ile tekrar listeye çevirmiş oluyoruz. 

Ekran çıktısı;

[(1, 'a', 100), (2, 'b', 200), (3, 'c', 300), (4, 'd', 400), (5, 'e', 500)]

3 listenin de her bir elemanı oluşan liste içerisinde tuple olarak birleştiriliyor.

listeye çevirmek yerine for döngüsüde kullanabiliriz.

Örnek

for item in zip(list1, list2, list3):
    print(item)

Ekran Çıktısı;

(1, 'a', 100)
(2, 'b', 200)
(3, 'c', 300)
(4, 'd', 400)
(5, 'e', 500)

Range Fonksiyonu

Peki belli sayıdaki tekrarlayan işlemleri for döngüsü ile nasıl yapacağız ?

Örnek

sayilar = [1,2,3,4,5]
for sayi in sayilar:
   print('Merhaba')

Bu şekilde ekrana 5 kere Merhaba yazdırmak istiyorsak ve elimizde 5 elemanlı bir liste varsa işimizi hallederiz ancak 5 kere değil 5000 kere yazdırmak istersek bu durumda 5000 elemanlı bir listeyi nereden bulacağız ? 

İşte burada range fonksiyonu imdadımıza yetişir ve istediğimiz eleman sayısına sahip bir listeyi bize hazırlar.

Range fonksiyonu ile for döngüsünün dönme sayısı kadar tekrarlayan işlemler yapabiliriz. 

result = list(range(5))
print(result) # [0,1,2,3,4]

Gördüğünüz gibi range(5) dediğimizde bizim için bir object üretilir ve biz bu objeyi list() ile listeye çevirdiğimizde elimize [0,1,2,3,4] listesi gelir. Peki bunu for döngüsünde kullanalım.

Örnek

for i in range(5):
   print(i)

Bu şekilde ekrana 0-5 arasındaki tüm sayılar yazdırılır. 5 dahil değil.

Dolayısıyla 5 defa ekrana Merhaba yazdırmak oldukça kolay hale geldi.

Örnek

for i in range(5):
   print('Merhaba')

Peki 50-100 arasında bir liste üretmek istersek ?

Örnek

for i in range(50,100):
   print(i)

50-100 arasındaki sayılar ekrana yazdırılır.

Peki 50-100 arasında 2 şer 2 şer sayıları yazdırmak istersek ?

for i in range(50,100,2):
   print(i)

50-100 arasındaki sayılar 2 şer 2 şer ekrana yazdırılır. (50,52,54...98)